(1901–1971), krytyk literacki, bibliograf, tłumacz (zob. WPPiBL, t. 8). W latach 1922–1925 studiował polonistykę na UW; w czasie studiów działa w Sekcji Bibliofilów Koła Polonistów UW, w 1924 r. był nadto redaktorem „Torpedy”, dodatku literackiego do miesięcznika „Twórczość Młodej Polski”. Po studiach zajmował się bibliotekarstwem m.in. w Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, a od 1935 r. pracował w Bibliotece UW. Współpracował m.in. z „Wiadomościami Literackimi”; był autorem opracowania „Wiadomości Literackie” 1924–1933. Zestawienie treści, indeks ilustracyj, pseudonimy i kryptonimy (Warszawa 1934). Walczył w kampanii wrześniowej, w bitwie pod Kockiem dostał się do niewoli niemieckiej, skąd udało mu się zbiec; podczas okupacji niemieckiej przebywał w Warszawie, uczestnicząc w zabezpieczeniu rozproszonych po całym mieście księgozbiorów naukowych. Po powstaniu warszawskim zgłosił się do tzw. akcji pruszkowskiej ratowania mienia kulturalnego z Warszawy. Po wojnie był wicedyrektorem Departamentu Prasy w Ministerstwie Informacji i Propagandy (1945–1947), wicedyrektorem Departamentu Literatury w Ministerstwie Kultury i Sztuki (1948). Od 1949 r. pracował w Czytelniku. Gdy nie powiodły się zabiegi objęcia Muzeum Polskiego w Rapperswilu przez przedstawiciela władz krajowych, do której to funkcji był przewidywany, oddał się pracy literackiej, był tłumaczem, badaczem i wydawcą dzieł Aleksandra Puszkina; do jego najwybitniejszych dzieł należą Puszkin w Polsce. Zarys bibliograficzno-literacki (Warszawa 1950), Geniusz i caryzm. Rzecz o Puszkinie (Warszawa 1971). Wydał m.in. Poezje Jana Lechonia (Warszawa 1957; pierwsze powojenne wydanie krajowe) oraz Poezje Jerzego Lieberta (Warszawa 1963). Zob. B. Galster, Toporowski – puszkinolog, „Twórczość” 1965, nr 8; J.W. Gomulicki, O Marianie Toporowskim, „Twórczość” 1972, nr 4.