— A bah!
— Są duchy.....
— Dowód.... ty Theologus...
— Młynarz widział
— A ty Logicus... jaki dowód.....
— Jak to czy z wulgaty
Wulgata (łac. versio vulgata, przekład rozpowszechniony, popularny) – przekład Biblii na łacinę, dokonany przez Hieronima ze Strydonu...
— Z czego bądź..?..
— Nie dowiodę tego ale wierzę....
(wstaje i idzie do okna)
— Wiaro! ognista wiaro gdzie kolwiek uderze
Dawne serce narodu... odzywa się szczere
Jak gołębica.... zmienić tylko myśli sferę....
A to wszystko... cudowne Boga Archanioły
Coż ja jestem — ja owoc czarnemi popioły
Coż ja jestem... ja harfa wszystkich ludzkich tonów
Ja pan gwiazd — i brat ruin — i pan Akwilonów
akwilon. 1. Akwilon mit. rzym. «bóg wiatru północnego». 2. «porywisty wiatr północny»
Przed tą wnętrzną dobrocią ludzi i prostotą
Ktora mię do łez kruszy — Jednak tą istotą
Moją — ja za nich cierpię....
(wraca.)
— A czy sen wam służy
— Spytać się o to łożka.....
J lica jak roży
Rozjaśnionego..... dobrze... spijcie bracia moi
Apostołowie spali.
— Kto się Boga boi
Ten się nie boi ludzi..... kto spi ten nie grzeszy
— Gdym się zblizał na czele Herodowej rzeszy
To spali..... brwi się zmarszczyły
Co to panu jest.... czoło coś smętne
Ten kanclerz… był to jakiś duch straszliwy,
Duch tem straszniejszy, że się prawa trzyma
Z odwróconemi na przeszłość oczyma…
A tem straszniejszy, że z ogromnym czołem…
U innych duchów… ten duch był aniołem,
Albowiem trzymał zawsze miejsce przednie,
A jego rozum stał za przepowiednie.
U nas — jak lampa zagaszona swędził,
Za nami z tyłu stał… za nami pędził 〉
— To jeszcze… Adwokat
Małe są rzeczy… to was krew ruszyła.
Tę krew już dawno gdzieś ziemia wypiła,
Grobowiec dawno już chwastem szeleszcze,
Lecz oto ten duch miał źrenice wieszcze…
〈 I widział wiele rzeczy w ducha zorzach…
Słuchajcie… kiedy błąkał się po morzach,
To Amfitryty o niego dbające
Wzięły go… na swe muszle jak miesiące
Srebrne… i [w] pieśniach głębokiego żalu
Zawiodły w ciche i podwodne groty,
Gdzie jego cicha twarz… i kontusz złoty,
I koralowe… żupana wyloty 〉
Amfitryty go wodziły po morzach
I na różanych mu przyszłości zorzach
Pokazywały koralowe trumny.
On jednak… Cezar polski… śmiały, dumny,
Podobny dawnym rycerskim pół-Bogom,
Przeciwko trumnom i przeciwko trwogom
Szedł naprzód, słysząc głośne bicie łona.
Nieprawdaż, krwawcze… że ci ta czerwona
Trumna zabiegła nieraz w oczach drogę
I rzekła tobie: stój — a ty: nie mogę.