Samuel Zborowski - próba

(Kładzie się i zasypia. Wchodzi Ojciec z uczonemi…) Liczba Inw. 1792.
Teraz tu za tą siadajcie zasłoną.
Oto już zasnął mój najukochańszy,
Ale od ptaszka on leśnego rańszy,
Wnet się obudzi… czy te światła płoną
Dobrze?… czy dobrze będziecie widzieli?
pełna tej
Twarz jego… już jest tej okropnej bieli,
Która sny wróży.... już to śnicie trzecie....
Ktora zwiastuje sny… Do potępieńca
Gdy będzie mowił... pytać go mozecie
Podobny… zasnął patrzcie bez rumieńca,
Roże dzieciństwa nie wykwitły z liców
A jednak pot jak rosa brylantowa
Na nie wystąpił....
O to, co związek ma.... z jego widzeniem,
A on odpowie.... z szalenstwa natchnieniem
Rzeczy dziwaczne…
Stan somnambulizmu
A często skutek w piersiach anewryzmu.
Zrywając się Eolijon
Że na strumieniu krwi błogosławieństwo
To wiem… więc kiedy ogniste bałwany
Z łon wyrzucały straszne lewijatany,
Gdy Duch przez pierwsze męczenstwo
do Boga
Natury się w kształty przedzierał....
Gdy łono ziemi otwierał....
J z ogniami rzucał skały
Kiedy na burzliwem niebie
Pioruny odpowiadały
Duchowi co szedł do ciebie
Widziałem tęcze na niebie
Twojego ze mną przymierza…
A ty teraz chcesz pacierza
Pacierz moj trzaskaniem skał
Pacierz moj… to piorun chmur
Pacierz moj — wulkanem stał....
Płomieniem stał na szczycie gór....
Nie zmarszczyłeś wtenczas brwi

wchodził duch 1 No8
Gdy tryskał duch w kolumnę krwi,
A teraz… odrzucasz to morze....
J zamknąłeś obietnice
W twoje ukochańce Boże....
Wyklęty więc naturę w ramiona pochwycę
Swiat wezmę.... ręką rozrobię
Na rozne kształty rozdrobie
Niby z kazdego kamienia
Wyjdę... z kazdego kamienia Niby szyją Moją własną wytrysnę jaszczurczą…
J pokażę ci moc moją tworczą
Przez wiekowe pokolenia,
A ile razy rozpłonę
Cały jako słońce złote,
W całym moim majestacie Spotkam twe błogosławione
J spalę ogniem, i zgniotę
J wejdę… i wstanę z mogiły,
Aż mię przyjmiesz… ducha siły —
Chocbym był od gadu krwawszy,
Za zywot i moc ukochawszy…
— To jest rzecz moja, jestem Teologiem
On, widzę, rozmawia z Bogiem
Zapytam go… więc, co widzi....
Lepiej by tu starzy zydzi
Pomogli i Talmudziści…
Powiedz… co widzisz… młodzieńcze?
— Prorocy ogniści
Stoją na górach…
— A teraz… mój panie…
Arka w srebrzystym Jordanie
Rozdzielone wody…
Nic… widzę… ognistą tęczę
J to mię o tu o tu boli....
Ta tęcza nim świat okoli....
Roznopromiennemi piory,
Nim go dokoła obleci
To ja przejdę przez tortury
J duch się we mnie rozkwieci
J zwinę… nieanielską tęczę…

Rękopis - dramat

k.13v

k.14r

k.14v

k.15r

k15v

k.13r

k.2r

k.10r

k.10v

k.2v

k.4r

k.4v

k.24r

k.2v pr

k.4r pr

k.4v pr

k.1r(a)

k.1v(a)

2r(a)

2v(a)

k.3r(a)

k.3v(a)

k.4r(a)

k.4v(a)

k.5r(a)

k.5v(a)

k.6r(a)

k.6v(a)

k.7r(a)

k.7v(a)

k.8r(a)

k.8v(a)

k.9r(a)

k.9v(a)

k.10r(a)

k.10v(a)

k.11r(a)

k.11v(a)

k.12r(a)

k.12v(a)

k.13r(a)

k.13v(a)

k.14r(a)

k.14v(a)

k.15r(a)

k.15v(a)

k.16r(a)

k.16v(a)

k.17r(a)

k.17v(a)

k.18r(a)

k.18v(a)

k.19r(a)

k.19v(a)

k.20r(a)

k.20v(a)

k.21r(a)

k.21v(a)

k.22r(a)

k.22v(a)

k.23r(a)

k.23v(a)

k.24r(a)

k.24v(a)

k.25r(a)

k.25v(a)

k.26r(a)

k.26v(a)

k.27r(a)

k.27v(a)

k.28r(a)

k.28v(a)

k.29r(a)

k.29v(a)

k.30r(a)

k.30v(a)

k.31r(a)

k.31v(a)

k.32r(a)

k.32v(a)

k.33r(a)

k.33v(a)

k.34r(a)

k.34v(a)

k.35r(a)

k.35v(a)

k.36r(a)

k.36v(a)

k.37r(a)

k.37v(a)

k.38r(a)

38v(a)

s.53(a)

s.54(a)

s.55(a)

Śpiew[kontynuacja]

I złamiesz świat… i pójdziesz wbrew
Wojskami mar… przeciwko ciał,
I będziesz myśl… przemieniał w krew…
Nam dawał moc — i od nas brał,
I będziesz król… lecz będziesz sam…
Albo więc idź… albo się złam…
Lecz jeśli duch przełamiesz twój,
Jeśli ty nas… odgonisz w mgłę,
To wtenczas drżyj… a silnie stój,
Bo my jak psy… jesteśmy złe…
Z pękniętych serc… z serdecznych cisz
Drwimy jak grom… co bije w krzyż.

Eolion

Pyszne to głosy… głosy, jestem z wami…

Głos z dołu

Muszelki są z perłami
W naszym srebrnym jeziorze…
Zbieram je… wydobywam
I jedwabiem przyszywam
Na jedwabnym ubiorze
W kościółku… Matce Boskiej…
A inne… czystszej wody,
Wkładam we złote włoski
Chrystusowi… a za to
Rybek mi korowody
Pod rybaczaną chatą
Przychodzą przed niedzielą
I dno całe zabielą…

Eolion

Jaki głos czysty!… jak do nieba płynie…

Głos z góry

Zbliż się ku tej dziewczynie,
Rzuć na nią ręce ducha,
Mocniejszego posłucha,
Za mocniejszym popłynie…
I poleci — bez końca —
Ciągnij za sobą w słońca…

Eolion

〈 Zaprawdę… jam ją widział gdzieś… szedłem przez wały
Do niej… jak ogień się darłem…
A teraz jestem nieśmiały… —
Tęcze ducha rozpostarłem —
Aby jej oczom stanąć w całym blasku,
Aby w całej piękności ducha zobaczyła
Postać moją… gdzie się ruszy,
Staję przed nią słońcem duszy.
Piękności przydałem duchowi,
Aby się przed nią jak anioł — postawił,
Zaraz porwał…
Wnętrze się moje ubrało
W piękność i moc, i odwagę…
A zatrwożyło się ciało
I cofa się jak wąż od niej… 〉
〈 Pomiędzy dwoma — głosami… wiszący…
Jak człowiek śpiący
Tamte… odlatują w górę…
Straszne, ponure… 〉
a) 〈 Nad tamtych dębów czołem
Jeszcze je słychać gwarzą
Na nieba ciemnej ścianie… 〉
b) 〈 Śród nieba błękitnego
Tam — nad dębowym wierszchem
Coś… gada… 〉
c) 〈 Coś gadało w błękicie…
Przy dębowych konarach 〉

Eol.

Jeden z tych głosów czuję świat — pokona… —

Głos z dołu.

Dziwnie ja przemieniona
Wstałam dzisiaj z pościeli,
Przyszli we śnie anieli
I ocząt mi zamkniętych
Lilijami dotknęli,
I zobaczyłam świętych…

TEST

Test - ramka genetyczna

proba

k. 2v

k. 29v

Eolion

Pamiętajże, o Magu — ty i bracia twoi,
Aby się wasza wiara… w zmartwychwstanie ciała
Sprawdziła… i piękności tej nie oszukała,
Bo…

(dobywa miecza)

2
Więc ty mi przysięgasz… że za trzy tysiące
Lat… ta góra… kolumny… to niebo, i słońce
Nawet… o! ta żurawi girlanda… płynąca
Jak hieroglif na niebie… i tam to miesiąca
Oko… srebrne, które się za palmami jawi,
W tym samym wszystko kształcie znowu się postawi,
Gdy z alabastrowego będę sarkofagu
Budził się z siostrą moją, Atessą… o! Magu,
Budził się z siostrą moją Atessą… po wiekach
Snu, spoczynku?…

(zamyśla się.)

Mówiłeś mi, starcze, o Grekach;
Ten ślepy harfiarz… który tu, pod moim tronem
Śpiewał… nowym językiem… nowym Ducha tonem…
Utkwił mi… i zejść z oczu nie może...... ja w jego
Głosie słyszałem, Magu, coś nieśmiertelnego
I dlatego... w grobowca rytym malowidle
Ten starzec z harfą złotą... przy odwianym skrzydle
Srebrnej brody... przez moich rzezbiarzy wykuty
Trwa między pamiątkami…
Niech ten duch poczuty
Duchem… zostanie kształtem… które grobowcowa
Cichość przy sarkofagu na wieki zachowa,
Aż się obudzę…
Teraz… do sennego łoża!(

(postępuje.) i niby we śnie idzie ku oknu gotyckiemu.)

Coraz ciemniej… jak słońce, gdy leci do morza,
Coraz ciemniej… konie mnie… do przepaści niesą…
Coraz ciemniej i smutniej… Atesso! Atesso…

2
Tu nam zostać na wieki… tu położyć ciała…
Atesso… tyś mię w złotej tyjarze kochała,
I nieprawda, że w jednym zaśniemy uścisku,
By się zbudzić z miłością… patrz, na obelisku
Co się nad sarkofagiem… od pochodni złoci
Niby duch… tam w ciemnościach… i w grobu wilgoci…
Skazany stać przez lata trzytysięczne… w ciszy,
Aż nasze znowu głosy ocknięte usłyszy…
Patrz, na tym obelisku… pracownicy prości
Nie rozumiejąc — ryli historią miłości,
Historią naszej duszy — jasnej — rozkochanej
Historią tej małżeńskiej razem i siostrzanej
Pary serc naszych… siostro! obejmij w ramiona
Ten kamień… tam są nasze miłośne imiona,
Tam wypisana wierność — i imionka dzieci…
On jest pomiędzy nami teraz jak brat trzeci,
Wszytko wie… i zapomnieć się nigdy nie boi,
I nad naszym grobowcem jak piastunka stoi…
Więc go pocałuj, siostro… bo to brat nasz niemy.
Teraz nam spać… i w jego opiece zaśniemy…
A gdybyśmy wstawali ze snu nieprzytomni,
Gdybyśmy zapomnieli — czego — on przypomni…
I nie przemoże grobu ta ciemność i zgniłość,
Obudziemy się znowu na słońce i miłość,
I dawne życie — w tęcze się rozleje nowe.
Zdejm więc roże z tyarą i włoż mu na głowę
Tyś skończyła z kwiatami… ze wszystkim skończyła.
Chciałem, aby nas młodych zamknęła mogiła,
Abyśmy młodzi znowu… do żywota wstali.
Weź te truciznę… serca ci dotknie i spali.
Ja sam… skonałaś… ha, już… już na pozarzeczu
Tyfońskim… tyś otruta… ja skończę na mieczu.

Nierozumiejąc — ryli historją miłości
Historią naszej duszy - jasnej - rozkochanej
Historją tej małżenskiej razem i siostrzanej
Pary serc naszych... siostro! obejmij w ramiona
Ten kamień... tam są nasze miłośne imiona

"Samuel Zborowski - próba"

"Samuel Zborowski - próba" · Rękopis

"Samuel Zborowski - próba" · Rękopis - dramat

"Samuel Zborowski - próba" · TEST

Wszystkie właściwości artefaktu

Rękopis

Rękopis - dramat

a

b

c

TEST