13.
Widzę tego człowieka — zrobiłem giest taki....
Sciąłem go....
Patrz jak wszystkie te rąk jego znaki
Piszą jakąś historją....13
A miał sen jak słyszę...
Miał sen co go ostrzegał.... Pan Bóg snami piszę
Naszą przeszłość i przyszłość.... miał sen... a nie słuchał —
Gdy się gdzieś z kozakami po morzu bałuchał
(Szelma była przed ludzmi i przed Bogiem dumna.)
Przyśniła mu się jasno koralowa trumna
Słyszałem sam od chłopca kozaka.... Korona
J trumna koralami wylana czerwona za to ręczę wam duszą i ciałem Czerwona trumna.... to sam powiadam waszmościom Przyśniła mu się gdzieś tam w młodości — na morzach... Ze czerwona — powiadam to.... Na morzach gdzies w młodości sam.... bo ją widziałem — Co myślisz, jaki ogień jego kościom Da się czuć w piekle... patrz jak całym ciałem
Gada... Co do mnie obowiązek swięty Już wypełniłem....
O
— straszliwe swiadectwo.!_ Bisk. Doktor mi powiada
Ze tu żadnej nadziei karmić nie wypada
Mózg ruszony.... Opuszczać go jednak nie można
Przyszlę dwoch xięży.... Wasza rodzina pobożna
Aż nadto zasługuje... przyszlę wam dwóch księży....
(Wychodzi.)
==Buk: Zostaw mi Pan... tu nad nim rząd... Niech na mnie cięży
Odpowiedzialność wszelka... ja na siebie biorę
Chorego... i tych xięzy.... Zapewne nie chore
Będą obabraciszki — xiąże każ nam przynieść wina
Noc długa.... (ba i straszna) Niech xiąze zaczyna
Oswajać się z tą myślą.... ze liść z drzewa leci
J bez ojców na ziemi muszą zostać dzieci....
O! takiej więcej nie będzie męczarni.
Albo ja padnę tu… jak martwy pada…
*
Panie! tu była wielka Polski zdrada,
Tu w tym człowieku — co na kształt latarni
Używa teraz głowy i roznieca
Krew swą… a tego kanclerza oświeca
I pokazuje trupem… Polskę ścięto,
A ja wybrałem dziś zaduszne święto
〈 I ducha tego przyzwałem na ziemię 〉
I przez umarłych rządząc, bo mam siłę,
Otwarłem dawną przedwieczną mogiłę,
A ta otwarta… była moją sługą
I szła, i oto otworzyła drugą.
I oto stoją tu otwarte obie…
A ja muszę drzwi zamknąć w jednym grobie,
Nim stąd odejdę…
Lecz kanclerz powiada:
Cóż ja zabiłem?… czy jakiego Greka,
W którym wyrocznia bogów wielkich gada,
Czy mistrza myśli… czy ludów człowieka?
Kogoż zamknęła ta czerwona truna,
Powiada kanclerz — czy sztuk opiekuna?
Czy Akademiów — zakładowcę… — Gdy ja
Byłem jak człowiek, który kwiat rozwija,
Powiada kanclerz… do jednego celu
Pędziłem czyny… gdy krwią Polska mokła
Jak te obrazy na moim weselu,
Z których się wielka — jasna tęcza wlokła
Patrz na tym obelisku... pracownicy
prości
Nierozumiejąc — ryli historją miłości
Historią naszej duszy - jasnej - rozkochanej
Historją tej małżenskiej razem i siostrzanej
Pary serc naszych... siostro! obejmij w ramiona
Ten kamień... tam są
imiona
a
〈 Nad tamtych dębów czołem
Jeszcze je słychać gwarzą
Na nieba ciemnej ścianie… 〉
b
〈 Śród nieba błękitnego
Tam — nad dębowym wierszchem
Coś… gada… 〉
c
〈 Coś gadało w błękicie…
Przy dębowych konarach 〉
a) 〈 Nad tamtych dębów czołem
Jeszcze je słychać gwarzą
Na nieba ciemnej ścianie… 〉
b) 〈 Śród nieba błękitnego
Tam — nad dębowym wierszchem
Coś… gada… 〉
c) 〈 Coś gadało w błękicie…
Przy dębowych konarach 〉