16 czerwca 47
101-07 Ascan Ave.
Forest Hills, N.Y.
Kochany Mietku,
Dziękuję Ci za list z 9 bmList Grydzewskiego z załącznikiem (notatkami Mariana Kukiela) nie zachował się.. i za wyjaśnienia Kukiela, odpisuję natychmiast. Chodziło mi o „panią Grabowską”, o której wspomina w swym dziennikuzdumiewająca jest orientacja Wierzyńskiego na temat tego dokumentu literackiego, bowiem „Pamiętnik nie był drukowany, parę tylko fragmentów wprowadził jako uzupełnienie Karol Hoffman do pamiętników swojej żony – Klementyny z Tańskich” (ze wstępu I. Kaniowskiej-Lewańskiej, s. 32) w 1818 Aleksandra Tańska, siostra powieściopisarki, Klementyny z T. Hoffmanowej. Ponieważ Elżbieta Grab[owska], morg[anatyczna] żona St[anisława] Aug[usta] zmarła w r. 1810, nie może chodzić o nią, a trudno mi wyśledzić, o jakiej to Grabowskiej mowa. Z notatek Kukiela wnioskuję, że mogła to być żonaRaz jeden jest wymieniona we wspomnieniach A. Tańskiej-Tarczewskiej (Historia mego życia…, dz. cyt., s. 102): „Pani Witosławska, dawna znajomość puławska, i pani Stasiowa Grabowska zjechały były na zimę do Warszawy i dawały co tydzień herbaty tańcujące. Bywałam u obydwóch; tańcowano zazwyczaj przy klawikordzie.” Stanisława Grabowskiego, późniejszego (1821-32) min[istra] oświaty. W każdym razie była to pani, której salon w Warszawie był znany. Czy nie byłbyś łaskaw pomóc mi w ustaleniu tej osoby? Może enc[yklopedia] Orgelbranda coś wskaże? List Kukiela odeślę następnym razem. Pojutrze wyjeżdżamy do amerykańskich przyjaciół do Stockbridge’a, Mass. Adres zostaje na razie nowojorski, stąd mi pocztę prześlą. Zaprenumerowałem dla Ciebie „New Leadera”. Powiedz Julkowi, że dostałem $ 286 i podziękuje mu (wystarcza to na ½ miesiąca lub raczej 20 dni, ale ta uwaga to tylko dla Ciebie.) Czy dostałeś fotosy Grzesia? Jak Ci się podobały? Dlaczego Kukiel pisze tak dramatycznie o śmierci Racz[kiewicza]Prezydent Władysław Raczkiewicz zmarł na białaczkę 6 czerwca 1947 r. w Ruthin w Walii. Wbrew wcześniejszym ustaleniom, że jego następcą będzie Tomasz Arciszewski z PPS, przed śmiercią w swoim politycznym testamencie następcą mianował Augusta Zaleskiego. Odrzucenie uzgodnionego wcześniej kandydata, Tomasza Arciszewskiego, doprowadziło do wyjścia PPS z rządu i spowodowało długotrwały kryzys polityczny wśród emigracji polskiej. Zob. R. Habielski, Kryzysy prezydenckie 1947 i 1954 roku. Ich antecendencje i następstwa, w: Warszawa nad Tamizą, pod red. A. Friszke, Warszawa 1994, s. 19-42.? Jakie „reperkusje polit[yczne]” miał na myśli? Co myślisz o następcy i ewent[ualnych] skutkach tej zmiany?
Ściskam Cię serdecznie i mocno
Kazimierz
Załączam liścik do Julka.